Omzet industrie ruim 5 procent lager in het eerste kwartaal

In het eerste kwartaal van 2024 heeft de Nederlandse industrie een omzetdaling van 5,5 procent ervaren in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder. Dit is het vierde opeenvolgende kwartaal waarin de industriële omzet is afgenomen. De daling was sterker in het buitenland dan in het binnenland, volgens de nieuwste gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dit artikel biedt een uitgebreide analyse van deze daling, de impact op verschillende sectoren, en de bredere economische implicaties.

Algemene trends in de industriële omzet

De Nederlandse industrie heeft te maken met een aanhoudende daling in de omzet, met een daling van 5,5 procent in het eerste kwartaal van 2024 vergeleken met hetzelfde kwartaal van het voorgaande jaar. Dit markeert het vierde opeenvolgende kwartaal van omzetdaling.

Binnenlandse versus buitenlandse omzet

De omzetdaling was meer uitgesproken in de exportmarkten dan in de binnenlandse markt. De buitenlandse omzet daalde met 5,9 procent, terwijl de binnenlandse omzet met 4,8 procent daalde. Deze trend onderstreept de kwetsbaarheid van de Nederlandse industrie voor internationale economische schommelingen.

Sectorale verschillen in de industriële omzet

• Elektrotechnische en machine-industrie

Een van de weinige sectoren die een omzetstijging zag, was de elektrotechnische en machine-industrie, met een groei van 4,9 procent. Deze sector blijft profiteren van de vraag naar geavanceerde technologie en industriële automatisering.

• Textiel-, kleding- en leerindustrie

De textiel-, kleding- en leerindustrie zag ook een lichte groei van 1,7 procent, mogelijk door een hernieuwde interesse in mode en textielproducten na de pandemie.

• Papier- en grafische industrie

De papier- en grafische industrie kende een marginale groei van 0,1 procent, ondanks uitdagingen zoals de digitalisering en stijgende grondstofkosten.

• Metaalindustrie

De metaalindustrie zag een omzetdaling van 7,0 procent, wat wijst op afnemende vraag in zowel binnenlandse als internationale markten.

• Raffinaderijen en chemische industrie

De raffinaderijen en chemische industrie zagen een daling van 8,0 procent in omzet, waarschijnlijk als gevolg van fluctuerende olieprijzen en toenemende milieuvoorschriften.

• Voedings- en genotmiddelenindustrie

De voedings- en genotmiddelenindustrie ondervond een daling van 9,3 procent, mogelijk door veranderende consumentengewoonten en stijgende kosten van grondstoffen.

• Transportsector

De transportsector zag een daling van 10,0 procent, beïnvloed door stijgende brandstofkosten en logistieke uitdagingen.

• Hout- en bouwmaterialenindustrie

De sterkste daling werd gezien in de hout- en bouwmaterialenindustrie, met een afname van 13,9 procent. Dit weerspiegelt de vertraging in de bouwsector en de toenemende kosten van bouwmaterialen.

Afzetprijzen en winstgevendheid

Daling van afzetprijzen

De afzetprijzen in de industrie daalden met 1,9 procent in het eerste kwartaal van 2024 vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Buitenlandse afzetprijzen daalden sterker dan binnenlandse, wat wijst op een mondiale druk op prijzen.

Sectorale prijsveranderingen

De grootste dalingen in afzetprijzen waren te zien in de papier- en grafische industrie, de metaalindustrie en de raffinaderijen- en chemische industrie, met dalingen van meer dan 6 procent. Daarentegen stegen de prijzen in de elektrotechnische en machine-industrie met 4,2 procent.

Faillissementen in de industrie

In het eerste kwartaal van 2024 werden 79 faillissementen geregistreerd in de industrie, één minder dan in dezelfde periode een jaar eerder. Vergeleken met het vorige kwartaal steeg het aantal faillissementen met 25.

Winstgevendheid en bedrijfsvoering

De winstgevendheid in de industrie blijft onder druk staan, met meer ondernemers die een verslechtering rapporteren dan een verbetering. Per saldo gaf 7,6 procent van de producenten aan dat de winstgevendheid in het afgelopen kwartaal is verslechterd.

Belangrijkste belemmeringen voor ondernemers

Ondernemers noemden een tekort aan arbeidskrachten, onvoldoende vraag, en een tekort aan productiemiddelen, materiaal, en/of ruimte als de belangrijkste belemmeringen in hun bedrijfsvoering. Toch ervaart ruim 35 procent van de ondernemers in de industrie geen belemmeringen.

Conclusie

De omzetdaling in de Nederlandse industrie in het eerste kwartaal van 2024 is zorgwekkend, vooral gezien het feit dat dit de vierde opeenvolgende kwartaal van daling is. De verschillen tussen sectoren benadrukken de uiteenlopende uitdagingen en kansen binnen de industrie. Terwijl sommige sectoren zoals de elektrotechnische en machine-industrie blijven groeien, staan andere sectoren zoals de hout- en bouwmaterialenindustrie onder zware druk. De daling van afzetprijzen en de aanhoudende uitdagingen op het gebied van winstgevendheid en bedrijfsvoering onderstrepen de noodzaak voor strategische aanpassingen en innovaties binnen de industrie.